وام آنی (Flash Loan: فلَش لون) چیست؟
- وام‌های فلش، نوعی وام بدون وثیقه در اکوسیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند. جایی که دارایی‌ها در یک تراکنش بلاکچین وام گرفته شده و بازگردانده می‌شوند.
- آنها با قراردادهای هوشمند تسهیل می‌گردند و نیازی به وثیقه‌ی اولیه ندارند. این مورد آنها را در دنیای مالی منحصر به فرد می‌کند.
- وام‌های فلش موارد استفاده‌ی مختلفی از جمله آربیتراژ، نقدینگی، مبادله‌ی وثیقه و ایجاد موقعیت‌های اهرمی دارند، اما خطرات خاصی را نیز به همراه دارند.
درک وام‌های فلش
وام‌های آنی، یک ابزار مالی جدید در اکوسیستم DeFi هستند. آنها به کاربران اجازه می‌دهند تا دارایی‌ها را از یک استخر نقدینگی (Liquidity Pool) زنجیره‌ای بدون هیچ وثیقه‌ی اولیه قرض کنند، مشروط بر اینکه مبلغ وام گرفته شده، به اضافه‌ی کارمزد کمی، در همان معامله به استخر بازگردانده شود. اگر وام گیرنده نتواند وام را در همان معامله بازپرداخت کند، کل معامله، از جمله وام اولیه و هرگونه اقدام بعدی، برگردانده می‌شود. هدف این مکانیزم، افزایش دسترسی به منابع برای کاربران در موارد استفاده‌ی مختلف و در عین حال حفظ توان پرداخت بدهی استخر نقدینگی درون زنجیره‌ای است.
وام‌های فلش چگونه کار می‌کنند؟
در وام دهی سنتی با وثیقه، وام گیرندگان باید منابع (وثیقه) را برای استقراض وجوه قرار دهند. اگر وام گیرنده شرایط وام را رعایت نکند، وام دهنده می‌تواند وام را با استفاده از وثیقه‌ی وام گیرنده پوشش دهد. اما وام‌های آنی این نیازی به این کار ندارند. وام تنها در صورتی می تواند وجود داشته باشد که وام گیرنده آن را در همان معامله بازپرداخت کند. این بدان معناست که نکول وام فلش (تخطی کردن از آن) امکان پذیر نیست، زیرا کل تراکنش به سادگی برمی‌گردد. برای یک دوره کوتاه (به مدت یک معامله)، وام فوری می‌تواند منابع قابل توجهی را برای هر کسی فراهم کند و فرصت‌های منحصر به فردی برای آربیتراژ (=کسب سود از تفاوت قیمت)، نقدینگی، مبادله‌ی وثیقه و موقعیت‌های اهرمی ایجاد کند.
وام‌های فوری برای چه مواردی استفاده می‌شود؟
وام‌های فلش معمولاً برای آربیتراژ به کار می‌رود. جایی که مقدار زیادی از منابع، برای پر کردن ناکارآمدی بازار استفاده می‌شود. مانند نرخ‌های مختلف ارز در بازارهای مختلف. این می‌تواند با به تعادل رساندن بازار و بهبود نقدینگی برای همه‌ی افراد فعال در بازار دیفای، سود ایجاد کند. از وام‌های سریع برای نقدینگی نیز استفاده می‌شود. جایی که مدیران تصفیه شخص ثالث (Third-party Liquidators) ممکن است کارمزدی را برای پردازش نقد کردن (یا انحلال) وام‌هایی که نرخ وثیقه‌گذاری (Collateralization Ratio) خاصی را برآورده نمی‌کنند، دریافت کنند. موارد استفاده‌ی دیگر عبارتند از معاوضه‌ی وثیقه، ایجاد موقعیت‌های اهرمی، و انتقال وام در پروتکل‌ها.
وام‌های آنی و حملات قیمت اوراکل
وام‌های فلش شهرت بحث برانگیزی دارند زیرا می‌توان از آنها برای تامین مالی انواع مختلف حملات به پروتکل‌های DeFi نیز استفاده کرد. هنگامی که یک آسیب‌پذیری توسط یک عامل مخرب کشف شد، مهاجم می‌تواند عملکردهای خاصی از پروتکل را با استفاده از وام فلش دستکاری کند. این امر اهمیت درک خطرات مرتبط با وام‌های فلش و نیاز به ساخت برنامه‌های کاربردی قوی برای کاربران را برجسته می‌کند.
وام‌های فلش در مقابل وام‌های سنتی
وام‌های فلش تفاوت قابل توجهی با وام‌های سنتی دارند. آنها امن نیستند، به این معنی که نیازی به وثیقه نیست. در عوض، قراردادهای هوشمند روی بلاکچین وام را اجرا می‌کنند. اگر وام بلافاصله بازپرداخت نشود، بلاکچین تراکنش را تایید نمی‌کند و وام ادامه نمی‌یابد. این در تضاد کامل با وام‌های سنتی است که می‌تواند برای چندین دهه ادامه داشته باشد و نیاز به وثیقه دارد. از سوی دیگر، وام‌های فلش نیازمند بازپرداخت در عرض چند دقیقه هستند که با یک قرارداد هوشمند اجرا می‌شوند و بلافاصله با کارمزد تسویه می‌گردند.
شاید این مقاله را دوست داشته باشید: ۳ دلیل احتمالی که به اهداف معامله‌گری خود نمیرسید!
